परम्परागत शैलीले सुल्झिँदैन सुरक्षा चुनौति

-प्रधानसेनापति गौरब शमशेर राणा-

 समयसापेक्ष सुरक्षा चूनौतिहरुलाई सामना गर्न परम्परागत शैलीले मात्र नपुग्ने हुँदा नियन्त्रण र सुपरिबेक्षणमा मात्र सिमित नरही एउटा व्यवहारिक, गतिशिल र प्रभावकारी सुरक्षा संयन्त्रको परिकल्पनालाई साकार पार्न सबै क्षेत्रबाट सहयोग हुनुपर्छ ।

...........................................................................................................

रणनैतिक स्थिती निरन्तर एक प्रवाहबाट गुज्रिरहेको हुन्छ तसर्थः आजका दिनमा जातीय, धार्मिक, पृथकताबादी, विद्रोह, आमहड्ताल र आतंकबाद जस्ता कुराहरुले सुरक्षा खतराहरुलाई दिनानुदिन चूनौतिपूर्ण बनाउदै लगेका छन् । जसका कारणले वातावरणको क्षयिकरण, अनियन्त्रित बसाईसराई, शरणार्थी समस्या एवं विपद्हरुलाई निम्त्याईरहेको हुन्छ । यिनै विश्वव्यापी सुरक्षा सरोकारहरु जस्तै समस्याहरुबाट नेपाल पनि गुज्रिरहेको छ । ति कुराहरु तर्फ सजग रही राष्ट्रिय सुरक्षालाई मजबुत बनाउनेतर्फ सबैको ध्यान जानु जरुरी छ । 

राष्ट्रिय सुरक्षा संयन्त्रको दृष्टिकोणले नेपाली सेना एक प्रमुख सुरक्षा संयन्त्र हो । तसर्थः यसले हरदम राष्ट्रिय चूनौतिसंग सामना गर्नको लागि तयारी हालतमा रहनुपर्दछ । समयसापेक्ष सुरक्षा चूनौतिहरुलाई सामना गर्न परम्परागत शैलीले मात्र नपुग्ने हुँदा नियन्त्रण र सुपरिबेक्षणमा मात्र सिमित नरही एउटा व्यवहारिक, गतिशिल र प्रभावकारी सुरक्षा संयन्त्रको परिकल्पनालाई साकार पार्न सबै क्षेत्रबाट सहयोग हुनुपर्छ । 

सैनिक कारवाहीको तयारी, आधुनिकिकरण र सांगठनिक पुनःढाचाहरु जस्ता कुराहरुलाई समय सापेक्ष रुपमा समेट्दै राष्ट्रिय सुरक्षा रणनीतिमा द्विविधा नहुने गरी राष्ट्रिय सुरक्षा नीतिको व्याख्या पूर्ण संविधान प्राप्त भएपछि मात्र सम्भव हुने 

नेपाली सेनाले  विभिन्न श्रोत र साधनको कमीको बावजुद राज्यको एक भरपर्दो सुरक्षा संयन्त्रको हैसियतले यसलाई प्राप्त जिम्मेवारी विश्वसनीय र भरपर्दो तरिकाले सम्पादन गर्दै आएको कुरा जगजाहेर नै छ । 

शान्ति प्रक्रियालाई तार्किक निष्कर्षमा पु¥याउन गैह्र राजनैतिक छवीको यस संस्थाले पूर्व लडाकुहरुलाई नेपाली सेनामा समायोजन गरी महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको छ । दोस्रो संविधानसभा निर्वाचनमा राज्यबाट प्राप्त जिम्मेवारीलाई निष्पक्ष र कुशलतापूर्वक सम्पन्न गरी नयाँ संविधान बनाउने उपयुक्त वातावरण श्रृजना गर्न महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नुका साथै राष्ट्रको विकास, पर्यावरणीय सुरक्षा र विपद् व्यवस्थापनमा सरकारी संयन्त्रलाई सहयोग गर्न कुनै कसर बांकी राखेको छैन । 

अन्तर्राष्ट्रिय माग बमोजिम विश्व शान्तिको खातिर आप्mनो क्षमता र काम गर्ने शैलीलाई परिमार्जन र उत्कृष्ट बनाउँदै शान्ति सेनामा प्राप्त बहुआयामिक जिम्मेवारीहरु उच्च स्तरमा सम्पादन गर्दै आईरहेको छ । यिनै परिवर्तित विभिन्न जिम्मेवारी वहन गर्न सक्ने सबै तहका सैनिक अधिकृतहरुको क्षमता र तीनको दक्षतालाई हेरी बृत्ति विकास र पदोन्नतीमा प्राथमिकता दिदै उच्च मनोवल र नैतिक शाहस भएको सैनिक नेतृत्वको विकास गर्न जोड दिईएको छ ।  यिनै पेशागत गुण, क्षमता, मुल्य र चरित्र विकास गर्न सैनिक कमाण्ड तथा स्टाफ कलेजले मध्यमस्तरिय अधिकृतहरुलाई यस तालिम संचालन गरी नेपाली सेनाको समग्र क्षमता अभिबृद्धि गर्न विशेष योगदान पु¥याएको छ । 

(शिवपुरीस्थित सैनिक कमाण्ड तथा स्टाफ कलेजमा फागुन ८ गते आयोजित कार्यक्रममा व्यक्त धारणाको सम्पादित अंश)