Wednesday 10 December 2014

ज्ञानेन्द्रलाई दिल्लीले के -के दियो ?


-पर्शुराम काफ्ले-
भारत भ्रमणबाट फर्केको एक महिनायता पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाह र उनका समर्थक ‘राजनीतिक’रुपमा सक्रिय छन् । सो भ्रमणपछि पूर्व राजा निकटका विश्वहिन्दु महासंघका संरक्षक भरतकेशर सिंह, ०४७ सालको संविधान पुनस्र्थापना अभियानमा लागेका किशोरबहादुर सिंह, पूर्वमन्त्री श्रीष शमशेर जबरा, होटल सोल्टीका मालिक प्रभाकर शमशेर राणाको सक्रियता बढेको छ ।

भारतीय नेतासँग भएको कुराकानीबारे पूर्वराजाले निकटस्थसँग विस्तृतमा जानकारी दिएका छैनन् । तर उनको हाउभाऊका आधारमा राजावादीहरु राजसंस्थालाई पनि स्पेश दिन भारत तयार रहेको अर्थ लगाउँदै अभियान चलाएका छन् । पूर्व राजा निकटस्थहरुको बुझाईमा हिन्दु राष्ट्र पुनस्र्थापना र २०४७ सालको संविधान जारी गर्नुपर्ने पक्षमा भएका अभियान राजसंस्था फर्काउने उद्देश्यबाट प्रेरित छ । कांग्रेस नेता खुमबहादुर खड्का नेतृत्वको हिन्दु राष्ट्र पुनस्र्थाप्नाका लागि महाअभियानले हिन्दु गणतन्त्र भने पनि त्यसले राजसंस्था पुनस्र्थापनाका पक्षमा नै सहयोग पु¥याउने निर्मल निवासको बुझाई छ । पूर्वराजाको दिल्ली भ्रमणपछि राप्रपा नेपालको रथयात्रा, किशोर बहादुर सिंह नेतृत्वको २०४७ सालको संविधान पुनस्र्थापनाका लागि नागरिक संघर्ष समिति, डा माधव भट्टराई नेतृत्वको सनातन हिन्दु मोर्चा सक्रिय भएको छ । कांग्रेस नेता हरिबोल भट्टराई नेतृत्वको हिन्दु राष्ट्र पुनस्र्थापनाका लागि नागरिक संघर्ष समिति, किशोरी महतोले नेतृत्व गरेको हनुमान आराधना मण्डललगायत पनि यसबीचमा सक्रिय छन् ।

किशोर सिंह नेतृत्वको नागरिक संघर्ष समितिले एक साताअघि नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा गरेको कार्यक्रममा राजावादीहरुको बाक्लो उपस्थिति थियो । ‘केही टिभीबाट पैसा तिरेरै प्रत्यक्ष प्रशारण गरियो जसको खर्चबर्च निर्मल निवासबाटै भएको थियो’ कार्यक्रमका जानकारले  भने । 
दरवारको निकटस्थका अनुसार विश्वहिन्दु महासंघ अन्तराष्ट्रिय समितिका संरक्षक भरतकेशर सिंह पूर्व राजाको दिल्ली भ्रमणपछि भेटवार्तामा सक्रिय छन् । शाही शासनकालका सञ्चारमन्त्री श्रीष शमशेर राणाले पनि राजनीतिक भेटवार्ता तीब्र पारेका छन् । तर उनी देखिने भूमिकामा छैनन् । विश्वहिन्दु महासंघका नेता अर्जुन वास्तोला पनि काठमाडौंदेखि दिल्लीसम्म सक्रिय छन् । राजसंस्था पुनस्र्थापनाका लागि कांग्रेसका महासमिति सदस्य कुमुद लोहनीको पनि सक्रियता बढेको छ ।
‘बिजेपीका अध्यक्ष अमित शाहकै निमन्त्रणामा पूर्वराजा भारत जानुभएकोले उहाँको पनि इज्जत र प्रतिष्ठा बढेको महसुस भएको छ’ पुर्वराजाका एक निकटस्थले भने, ‘विशेषतः अमित शाहजीसँगको कुराकानीबाट उहाँ आफ्नो भूमिका बढ्ने कुरामा आशाबादी हुनुभएको पाइयो । ’

photo from google
सुगर र मुटु रोगबाट पीडित पूर्वराजाको दिल्ली बसाई र फर्केपछिको सक्रियताबारे राजावादीहरुमाझ एकैखालको विश्लेषण छैन । भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले ९ मंसिरमा ट्रमा सेन्टर उद्घाटनका बेला गरेको सम्बोधनले अस्पष्टता थपिदिएको राजालाई निकटबाट चिनेका एकजना बुद्धिजीविको विश्लेषण छ । पहिलो नेपाल भ्रमणमा मोदीले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाललाई संस्थागत गर्नुपर्ने धारणा राखेका थिए ।
..................................................
कोर्स करेक्सन गर्छौँ :डा दिनेश उपाध्याय, बिजेपी नेता
कांग्रेस आईले भारतलाई विगारेर गएको छ, हाम्रो सरकारले पुनर्निर्माण गर्दैछ । मैले दिल्लीमा पनि राजासँग भेटेँ, यहाँ आएर पनि भेटेँ । राजा ज्ञानेन्द्रले दिल्लीमा पनि प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसहित बरिष्ठ नेताहरुसँग सरसल्लाह गर्नुभयो । मेरो पनि लामो कुराकानी भयो । मैले प्रचण्ड, कृष्ण सिटौला, सूर्यबहादुर थापा, सुनिल थापा, शेरबहादुर देउवा प्रकाशमान सिंह, राजा ज्ञानेन्द्रसँग भेटेँ । हामी अहिले पर्ख र हेरको अवस्थामा छौँ । कंग्रेस आईले नेपालमा गरेको गल्ती हामीले सच्याउनैपर्छ । त्यसका लागि जे गर्नुपर्ने हो, हामी गर्छौँ । हिन्दु राष्ट्र, राजसंस्थाका बारेमा अहिले म बोल्दिन । तर भारतको नेपाल नीति हामी करेक्सन गर्छौँ । नेपाली जनताको भलो जसरी हुन्छ, त्यसकै लागि हामी पनि काम गर्छौँ । 
..............................................................

‘मोदीले माओवादी र मधेशीलाई किटेरै सहमतिका पक्षमा भाषण गरे तर परम्परागत शक्तिसँग पनि सहमति खोज्नुपर्छ भन्ने कुरा गरेनन् । त्यसपछि उनले कमल थापालाई बोलाएरै पनि भेट गरेनन्’ ती बुद्धिजीविले  भने, ‘चुनावमा ज्ञानेन्द्रले भारतका रजौटामार्फत् बिजेपीलाई भोट हाल्न गरेको आग्रहको गुन तिर्नका लागि मात्रै इन्गेज गर्न खोजेका हुन् कि साँच्चै नै उनलाई सम्बोधन गर्न खोजेका हुन् भन्ने कुरामा भारत स्पष्ट देखिएन ।’
दरबार निकटस्थ अर्का बुद्धिजीवि भने पछिल्लो भारतीय भूमिका अहिलेकै राजनीतिक प्रक्रियाबाट नेपालमा स्थायित्व ल्याउनेतिर केन्द्रित नभएको तर्क गर्छन् । ‘माघ ८ मा संविधान जारी हुँदैन, यदि जारी भयो भने पनि सबैले मान्दैनन् । अन्ततः अराजकता उत्पन्न हुन्छ भन्नेमा भारतीयहरु ढृक्क छन्’ ती बुद्धिजीविको विश्लेषण छ, ‘अराजकताको अवस्थामा नेपाललाई सम्हाल्ने अवस्थामा राजसंस्थाको भूमिका रहने नै भएकोेले अहिले यो कोर्सको बिपक्षमा गएको नदेखिन भारतले अर्कै भूमिका खेलेजस्तो देखिएको हो । यथार्थमा यो कोर्स सफल हुन्छ भन्नेमा भारत छँदैछैन, हुँदा पनि हुँदैन ।’
राप्रपा नेपालका एक नेता भने माघ ८ मा संविधान नबन्ने विश्लेषणमा टेकेर यतिबेला राजसंस्था र हिन्दुधर्मका पक्षपातीहरु सक्रिय रहेको बताए । ‘संविधान नआएपछि राजा पनि आउँछन्, हिन्दु राष्ट्र पनि आउँछ भन्ने विश्लेषणमा अहिले सबै गतिविधि भइरहेका छन्’ उनले भने, ‘यदि संविधान जारी भयो भने कसरी जाने, राजसंस्था र हिन्दुराष्ट्रको एजेन्डा के हुन्छ भन्ने कुरामा कसैले शोचेका छैनन्, हाम्रो पार्टीले पनि शोचेको छैन ।’
दिल्लीमा के के भयो ?
कात्तिक २१ देखि १ मंसिरसम्मको दिल्ली बसाईमा पूर्व राजाले भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी, सत्तारुढ भारतीय जनता पार्टी अध्यक्ष अमित शाह, बरिष्ठ नेता लालकृष्ण आडवाणीका नेतासँग भेटेका थिए । पूर्वराजाले नयाँ दिल्लीमा २३ कात्तिकमा प्रधानमन्त्री मोदीसँग भेटेका थिए । २०६६ सालमा गुजरात पुगेका बेला मोदीले पूर्व राजा ज्ञानेन्द्रलाई स्वागत गरेका थिए । ज्ञानेन्द्र निकटस्थहरुका अनुसार उनीहरुबीच व्यक्तिगत सम्पर्क र सम्बन्ध छ ।
ज्ञानेन्द्र फर्केपछि  काठमाडौं आएर उनलाई भाजपा नेता डा. दिनेश उपाध्याय र राष्ट्रिय स्वयम्सेवक संघका नेता उपानन्द ब्रह्मचारीले भेटेका थिए । भाजपाका संगठन विभाग प्रमुख उपाध्यायले नयाँ दिल्ली र काठमाडौंमा पूर्वराजासँग लामो भेटवार्ता गरेको बताए ।
‘नेपालका महाराजासँग मेरो नयाँ दिल्ली र काठमाडौंमा लामो छलफल भयो’ उपाध्यायले भने, ‘कांग्रेस आईले भारतलाई मात्र होइन, नेपाललाईसमेत बर्बाद पारिदिएको छ, हामी त्यसलाई करेक्सन गर्दैछौँ । त्यही सिलसिलामा राजा ज्ञानेन्द्रले प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसहित बरिष्ठ नेताहरुसँग दिल्लीमा भेट गर्नुभयो, मैले पनि भेट्ने सौभाग्य पाएँ ।’  भेटको पुष्टि गरे पनि भाजपा नेता उपाध्यायले के बिषयमा मोदीसँग छलफल गरेको भन्नेबारे विस्तृतमा खुलाएनन् । काठमाडौं आएका बेला ४ मंसिरमा उपाध्यायले पूर्वराजासँग निर्मल निवासमा दुईघण्टा कुराकानी गरेको बताए ।
उनले सोही दिन एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड, पूर्वप्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा उपप्रधानमन्त्री प्रकाशमान सिंह, कांग्रेस महामन्त्री कृष्ण सिटौला, पूर्वप्रधानमन्त्री सूर्यबहादुर थापा, आपूर्तिमन्त्री सुनिलबहादुर थापासँग भेटेका थिए । ‘कंग्रेस आईले नेपालमा गरेको गल्ती सच्याउनका लागि हामी जे गर्नुपर्छ, केही पनि बाँकी राख्दैनौँ’ उपाध्यायले भने, ‘भारतको नेपाल नीति हामी करेक्सन गर्छौँ । नेपाली जनताको भलो जसरी हुन्छ, त्यसमै काम गर्छौँ ।’
दिल्ली गएको भोलिपल्ट पूर्वराजाले हरियाणस्थित कालीवावा आश्रमको भ्रमण गरी कालीवावाबाट आशिर्वाद लिएका थिए । ज्ञानेन्द्र दिल्ली रहेकै बेला कालीवावाले हिन्दु राष्ट्र र राजसंस्था पुनर्वहालीका लागि जम्मुस्थित वैष्णुदेवी मन्दिर पुगेर पूजापाठ गरेका थिए । कालीवावाले चार बर्षअघि पशुपतिनाथ परिसरमा हिन्दु राष्ट्रका लागि संकल्प महायज्ञ लगाइसकेका छन् ।

संविधान हैन, राजसंस्था आउँछ : उपानन्द ब्रह्मचारी, आरएसएस नेता
मैले ४मंशिरमा दिउँसो निर्मल निवास पुगेर आधाघण्टा छलफल गरेँ । नेपालको हिन्दु संस्कृतिमात्र हैन, नेपालको अस्तित्व नै खतरामा छ । हिन्दु अधिराज्य हुनुपर्छ । धर्म निरपेक्षतावादीहरु धर्मका रक्षक हुँदैनन् । त्यसका लागि राजतन्त्र चाहिन्छ । मेरो सुझाब छ कि त्यसका लागि २०४७ को संविधान पुनस्र्थापित गरेर अघि बढ्नुपर्छ ।
राजा चिन्तित हुनुहुन्छ । देश गलत दिशातिर गयो भन्ने उहाँलाई लागेको छ जुन स्वभाविकै हो । मैले जनतासँग मिलेर अघि बढ्न राजालाई सुझाब दिएँ ।
योगी आदित्यनाथ र निश्चलानन्द सरस्वतीलाई बोलाएर नेपाल हिन्दुराष्ट्र महायज्ञ लगाउनुस् भनेर सल्लाह दिएको छु । उहाँले पनि ठीक छ भन्नुभएको छ । सन् २०२५सम्म भारत हिन्दुराष्ट्र कायम हुन्छ । हिन्दु जनजागृति समितिले नेपालमा हिन्दुराष्ट्र पुनस्र्थापना हुनुपर्छ भनेर यही बर्ष गोआको सम्मेलनबाट प्रस्ताब पारित गरिसकेको छ । समितिका अगुवा डा चारुदत्त पिङ्ले पनि चाँडै नै नेपाल आउँदै हुनुहुन्छ र राजासँग पनि भेट गर्दैहुनुहुन्छ । जे होस्, जनवरी २२ (माघ ८)गते नयाँ संविधान बन्नेवाला छैन । त्यसपछि आन्दोलन हुन्छ । राजसंस्था आउँछ ।
.........................................................................

Tuesday 2 December 2014

मोदीका सुरक्षा सल्लाहकारको दाबी : चीनका कारण मोदीको लुम्बिनी भ्रमण रोकियो, नेपाललाई सुविधा कटौती गर्न सरकारलाई सुझाब

बिजेपी नेता भन्छन् : आन्तरिक कारण
अतिशयोक्तिपूर्ण निष्कर्ष : नेपाली सुरक्षाविद्
=============================

पर्शुराम काफ्ले/नयाँ पत्रिका
काठमाडौं, १५ मंसिर

भारतको राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार बोर्डका सदस्यले नेपाललाई दिने सुविधा कटौती गर्न सरकारलाई सुझाब दिएका छन् । बोर्ड सदस्य जयदेव रानादेले चिनियाँ प्रभावकै कारण प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले लुम्बिनीको भ्रमण स्थगित गर्नुपरेको दाबी गरेका छन् ।
मोदीले भ्रमण गरे भारतको प्रतिष्ठा बढ्ने र लुम्बिनीमा आफ्नो योजना कमजोर हुने चिनियाँ चासोका कारण भ्रमण हुन नसकेको रानादेको तर्क छ । भारतीय मन्त्रिपरिषद्का पूर्वसहसचिव तथा नयाँदिल्लीस्थित सेन्टर फर चाइना एनालाइसिस एन्ड स्ट्राटेजीका अध्यक्षसमेत रहेका उनले नेपालमा चिनियाँ प्रभावले सीमा नाघ्न लागेको भन्दै काठमाडौंलाई जबर्जस्त चेतावनी दिनुपर्ने सुझाब सरकारलाई दिएका छन् ।
‘भारतले नेपालसँग राष्ट्रिय व्यवहार गर्ने विषयमा पनि कडाइ गरी चेतावनी दिनुपर्छ, उसको चीनसँगको सम्बन्धले अस्वीकृत रेडलाइनको घेरा काट्न खोजिरहेको छ,’ भारतको द सन्डे गार्जियनमा शनिबार चिनियाँ दबाबले रोक्यो प्रधानमन्त्रीको लुम्बिनी भ्रमण शीर्षकको लेखमा भनेका छन्, ‘भारतले तत्कालै नेपालमा चीनको बढ्दो प्रभावको कडा जवाफको तयारी गर्न आवश्यक छ । अन्यथा भारतको उत्तरमा पाकिस्तानसमेतले चिनियाँ प्रभावलाई मलजल पुर्‍याउने खतरा बढ्नेछ ।’
‘बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनीमा धेरै वर्षदेखि चीनको विशेष रणनीतिक फोकस छ र यो उसको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतलाई अस्थिर बनाउने आधार नेपाल नबनोस् भन्नेतर्फ केन्द्रित छ,’ रानादेले लेखेका छन्, ‘चीन सरकारको लगानी भएका एनजिओहरूले विमानस्थल, गुम्बासहितको निर्माणका नाममा तीन अर्ब अमेरिकी डलरजति खर्च गर्ने सार्वजनिक गरिसकेका छन् ।’
चीन सरकारको लगानी भएका तीनवटा एनजिओले लुम्बिनीमा उपस्थिति जनाउन खोजेको र यसका लागि नेपाली शीर्ष नेताहरूलाई उपयोग गरिरहेको रानादेको आरोप छ । ‘चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको युनाइटेट फ्रन्ट वर्क डिपार्टमेन्टअन्तर्गत रहेको एसिया प्यासिफिक एक्सचेन्ज एन्ड को–अपरेसन फाउन्डेसनले एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्डलाई उपाध्यक्षमा नियुक्त गरेको छ । प्रचण्डले नै नेपालका प्रधानमन्त्री पहिलोपटक दिल्ली जाने परम्परा भत्काएर बेइजिङ जाने परम्परा थालेका हुन्,’ उनले लेखेका छन्, ‘चीन सरकारको लगानी रहेको इन्टरनेसनल इकोलोजिकल सेफ्टी कोल्याबोरेटिभ अर्गनाइजेसनले पूर्वप्रधानमन्त्री माधव नेपाल र पूर्वउपप्रधानमन्त्री सुजाता कोइरालालाई कार्यकारी अध्यक्ष नियुक्त गरेका छन् ।’
चीनले ‘पेरिफेरल डिप्लोमेसी’का नाममा नेपाल र पाकिस्तानलाई उसको एजेन्डा कार्यान्वयनका लागि ठूलो आर्थिक र अन्य सुविधा प्रदान गरेको पनि रानादेले आरोप लगाएका छन् । सोही लेखमा सांघाई–ल्हासा रेल्वे भारत–नेपाल चीन सम्बन्धको ‘गेमचेन्जर’ रहेको दाबी गर्दै उनले काठमाडौं हुँदै लुम्बिनीसम्म यो रेल्वे विस्तारले भारतको सुरक्षा जोखिम बढ्नेसमेत विश्लेषण गरेका छन् ।
‘यही अक्टोबरबाट सांघाई–तिब्बत रेल्वेलाई नेपाल–तिब्बत सीमानजिकको केरुङसम्म विस्तार गर्ने काम सुरु भएको छ । चिनियाँ रेल्वे टिमले यो रेल्वेलाई काठमाडौं हुँदै लुम्बिनीसम्म लैजाने विषयमा सर्भे पूरा गरिसकेको छ,’ उनले भनेका छन्, ‘निश्चय पनि चिनियाँ सैन्य इन्जिनियरले काठमाडौं र लुम्बिनीसम्मको रेल्वे निर्माण र मर्मत गर्नेछन् र लुम्बिनीमा चिनियाँ उपस्थितिले भारत–हिमालयन क्षेत्रमा सुरक्षा जोखिम थप बढाउनेछ ।’

तीनजना मन्त्रीमाथि पनि आरोप
भारतको राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार बोर्डका सदस्य जयदेव रानादेले चीनपरस्त भन्दै नेपालका तीनजना मन्त्रीको पनि आलोचना गरेका छन् । सार्क सम्मेलनअघि नेपालका तीनजना मन्त्रीले चीनलाई सार्कको सदस्यता दिनुपर्ने विषयमा सिन्ह्वाको १२ पेज विशेषांकमा लेख लेखेको आरोप लगाउँदै रानादेले असन्तुष्टि जनाएका छन् ।
सिन्ह्वाको नेपाल संस्करण एसिया प्यासिफिक डेलीलाई परराष्ट्रमन्त्री महेन्द्रबहादुर पाण्डे, अर्थमन्त्री डा. रामशरण महत र सञ्चारमन्त्री डा. मीनेन्द्र रिजालले अन्तर्वार्ता दिएका थिए । तीनै मन्त्रीले चीनलाई दीर्घकालीन रूपमा सार्कको सदस्य बनाउन सकिने उल्लेख गरेका थिए ।
रानादेले चीनलाई सार्कको सदस्य बनाउनुपर्छ भन्ने अभिप्रायबाट मन्त्रीहरूले अभिव्यक्ति दिएको आरोप लगाएका छन् । ‘चीनले पनि त्यस (सदस्य बन्ने अभिप्राय)का लागि सन् २०१८ सम्म वार्षिक १६ लाख ३० हजार अमेरिकी डलरका दरले सहयोग गर्ने अफर गर्‍यो,’ रानादेको दाबी छ ।
तीन मन्त्रीलाई रानादेले ‘बेइजिङपरस्त ओरिन्टेसन भएको’ आरोप लगाएका छन् । संस्कृतिमन्त्री हुँदा रिजालले लुम्बिनीमा दलाई लामालाई भ्रमण गर्नबाट रोकेको पनि उनको दाबी छ । ‘रिजालले चीन र दलाई लामाबीच कुराकानी गर्ने वातावरण तयार भएपछि मात्र चिनियाँ जनताको सम्मान हुने गरी लामालाई लुम्बिनी आउन दिने भनेका थिए,’ रानादेको आरोप छ ।
रानादेले चिनियाँ सेनापतिलाई पनि नेपाली सेनाको मानार्थ महारथी दिन लागिएको उल्लेख गरेका छन् । ‘सन् २०११ मा चीनका सेनापति छेन विङ्दे काठमाडौं आउँदा उनलाई नेपाली सेनाको महारथीको दज्र्यानी चिह्न दिन खोजिएको थियो,’ उनले लेखेका छन्, ‘भलै यो कार्यान्वयन भएन, तर यसमार्फत पनि चीनले नेपालमा भारतलाई विस्थापित गर्न चाहन्थ्यो भन्ने स्पष्ट हुन्छ ।’ नेपाल र भारतका सेनापति एक–अर्काका मानार्थ महारथी बन्ने परम्परा छ । चीनले क्षेत्र विस्तारका लागि नेपालका १५ वटा सीमावर्ती जिल्लालाई शिक्षा, स्वास्थ्य, सडक पूर्वाधारलगायतमा १६ लाख डलर अनुदान दिन लागेको पनि उनले बताएका छन् ।
मन्त्रिपरिषद्को सहसचिवबाट सन् २००८ मा अवकाश पाएका रानादे नयाँदिल्लीस्थित सेन्टर फर चाइना एनालाइसिस एन्ड स्ट्राटेजीका अध्यक्षसमेत हुन् । उनी सदस्य रहेको राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार बोर्ड भारतको छिमेक रणनीति, सीमा व्यवस्थापन, आन्तरिक सुरक्षा, सैन्य उद्योग, रणनीतिक संवादलगायत आठवटा विषयमा सरकारलाई सल्लाह दिने वैधानिक निकाय हो । सन् २०१३ देखि २०१५ सम्मका लागि बोर्डको अध्यक्ष पूर्वविदेशसचिव श्यामशरण छन् । १७ सदस्यीय बोर्डमा अधिकांश अवकाश प्राप्त उच्चपदस्थ सैनिक, प्रहरी र कर्मचारी छन् ।


अतिशयोक्तिपूर्ण निष्कर्ष : सुरक्षाविद्
नेपालका सुरक्षामामिला विज्ञ तथा अन्तर्राष्ट्रिय सामरिक मामिला जानकार गेजा शर्मा वाग्लेले भारतको राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार बोर्डका सदस्य जयदेव रानादेको निष्कर्ष अतिशयोक्तिपूर्ण भएको बताएका छन् । यसबारे सरकारले कुनै जवाफ दिनु आवश्यक नभएको उनको भनाइ छ ।
‘भारत र चीन दुवैले नेपाललाई उच्च प्राथमिकता दिएका छन् । जसका कारण दुवैको चासो बढ्नु स्वाभाविकै हो,’ वाग्लेले नयाँ पत्रिकासँग भने, ‘तर नेपालमा चीनको प्रभाव बढेको निष्कर्ष अतिशयोक्तिपूर्ण हो । यो नेपालप्रति भारतीय खुफिया एजेन्सीको पुरानो मानसिकताको प्रतिविम्ब हो ।’
भारतको नीतिनिर्माण प्रक्रियामा रानादेको भनाइको आंशिक प्रभाव हुने, तर यो भारतकै लागि प्रत्युत्पादक हुनसक्ने वाग्लेको विश्लेषण छ । ‘वर्तमान राजनीतिक नेतृत्व सकारात्मक भइरहेका वेला यस्तो अतिरञ्जितपूर्ण विचार आउनु भारतकै लागि पनि प्रत्युत्पादक हुनसक्छ,’ वाग्लेले भने ।


भारतकै कारण स्थगित : बिजेपी नेता
भारतीय जनता पार्टीका नेता डा. दिनेश उपाध्यायले आन्तरिक व्यस्तताकै कारण प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले काठमाडौंबाहिरको तीर्थाटन स्थगित गरेको बताएका छन् । यसमा नेपालको आन्तरिक राजनीति वा अन्य बाह्य कारण नभएको उनले स्पष्ट पारेका छन् ।
‘प्रधानमन्त्री भारतको चुनावी व्यस्तताका कारण आउन नसक्नुभएको हो, निकट भविष्यमा जनकपुर, लुम्बिनी र मुक्तिनाथ दर्शनमा आउनुहुन्छ,’ उपाध्यायले टेलिफोनमा नयाँ पत्रिकासँग भने, ‘यसमा अन्यथा कुनै कारण छैन । नेपाली जनता कुनै भ्रममा पर्नु जरुरी छैन ।’ डा. उपाध्याय दुई साताअघि काठमाडौं आएर फर्केका थिए ।
nayapatrika daily, Mansir 16, 2071

top sidebar ads

समाचार

समाचार

recent posts comments tab