निर्वाचन सुरक्षामा भाडाका गाडी

सुरेन्द्र सुवेदी

काठमाडौं (नेपालडोर) । आगामी सविधान सभा निर्वाचनमा नेपाल प्रहरी र सशस्त्रले भाडामा गाडी लिने तयारी गरेका छन् । सशस्त्र प्रहरीलाई १ हजार ५ सय र नेपाल प्रहरीलाई निर्वाचनका लागि १ हजार गाडी आवश्यक छन् । 
सरकारले तत्काल नयाँ गाडी खरिद गर्न श्रोतअभावका कारण नसक्ने भएपछि भाडामा लिएर चलाउने तयारीमा सशस्त्र र नेपाल प्रहरी रहेका हुन् । सशस्त्र प्रहरी प्रवक्ता नायव महानिरीक्षक (डिआइजी) नारायणबाबु थापाका अनुसार संविधानसभा निर्वाचनका लागि १ हजार ५ सय गाडी आवश्यक पर्छ । निर्वाचनका लागि सामान तथा सशस्त्रका जवानदेखि अधिकृतसम्मलाई मतदान केन्द्रसम्म पु¥याउन र ल्याउन उक्त संख्यामा गाडी आवश्यक पर्ने प्रवक्ता थापाले बताए ।
भारत सरकारले संविधानसभा निर्वाचनका लागि भन्दै ५ सय ५४ सवारी साधन उपलब्ध गराउने बचन दिएको छ । उक्त सवारी साधन सशस्त्रलाई २ सय ५०, नेपाल प्रहरीलाई ३ सय ५० र बाँकी सुरक्षा निकायका अन्य अंग तथा गृहमन्त्रालय र मातहतमा रहने छन् ।
सशस्त्र र नेपाल प्रहरीले भारतले उपलब्ध गराएका गाडीबाहेक आवश्यक संख्या माग गरेको हो । तत्काल खरिद गर्न सम्भव नभएकोले भाडामा लिएर चलाउने योजना रहेको सशस्त्र मुख्यालयले जनायो ।
सशस्त्रलाई निर्वाचनकै लागि सञ्चार सेट, पाल, इन्धन र मोवाइल फोन आवश्यक पर्ने मुख्यालयले गृहमन्त्रालयमा पठाएको मागमा उल्लेख छ । पूर्वाधार नभएका स्थानमा अस्थायी रुपमा पाल टँगेर बस्न, निर्वाचन सुरक्षाका लागि प्रत्येक मतदान केन्द्रमा खटिएका अधिकृतदेखि जवानसम्मलाई एक÷एक थान सञ्चार सेट उपलब्ध गराउन र टोली कमाण्डरहरुलाई मोवाइल फोन पनि आवश्यक पर्ने प्रवक्ता थापाले बताए ।
सवारी साधनबाहेकका सामान उपलब्ध भए पनि सवारी साधन भने भाडामा लिनुको विकल्प नभएको मुख्यालय जनाउछ । त्यसका लागि गृहकार्य भइरहेको छ । 
सशस्त्रजस्तै नेपाल प्रहरीलाई पनि ठूलो संख्यामा गाडी आवश्यक छ । ६७ हजार जनशक्ति भएको नेपाल प्रहरीसँग १ हजार २ सय गाडीमात्र छन् । ती पनि प्राय पुराना छन् । संविधानसभा निर्वाचनका लागि करिव १ हजार सय गाडी भाडामा लिएर चलाउनुको विकल्प नभएको नेपाल प्रहरीका एक डिआइजीले बताए । ती डिआइजीले ‘सरकारका अन्य कार्यालयका सवारी साधन केही दिनका लागि लिएर चलाउने विगतको चलनलाई यथावत राखे पनि ती साधनले मात्र नपुग्दा भाडामै लिनु पर्ने हुन्छ ।’
नेपाल प्रहरीका प्रवक्ता नवराज सिलवालका अनुसार चीन सरकारले हालै उपलब्ध गराएको अत्याधुनिक सञ्चार उपकरणमा प्राप्त १ हजार ३ सय वाकीटकी, २ सय ८० अन्य यस्तै सेटले उपत्यकामा सञ्चारका लागि समस्या हुनेछैन । उपत्यका बाहिर भने सञ्चार उपकर पनि आवश्यक पर्ने प्रधान कार्यालय जनाउँछ ।
प्रहरी प्रधान कार्यालय भारतबाट प्राप्त हुनेबाहेक थप एक हजार सवारी साधन आवश्यक रहेको जनाउछ । संविधानसभा निर्वाचनका लागि म्यादी प्रहरी वा भूतपूर्व सुरक्षाकर्मी नियुक्त गर्नुपर्छ । करिव ३० हजार अस्थायी रुपमा नियुक्त गरिएका म्यादी प्रहरीलाई मतदान केन्द्रसम्म पु¥याउन र ल्याउने जिम्मा नेपाल प्रहरी र सशस्त्रकै हुन्छ । जसका लागि पनि थप सवारी साधन आवश्यक पर्नाले संख्या ठूलो देखिएको प्रहरीका दुवै संगठनको भनाइ छ ।
भाडामा गाडी लिन दैनिक १ देखि ५ हजार रुपैयाँसम्म भूक्तानी गर्नु पर्छ । निर्वाचनका लागि दुई सातासम्म गाडी भाडामा लिने रकममा थप गर्ने हो भने नयाँ गाडी नै खरिद गर्न सकिने भन्दै दुवै सुरक्षा निकायले भाडामा लिनु भन्दा खरिद गर्न नै गृहमन्त्रालयलाई सुझाव दिएका छन् ।
गृह श्रोतका अनुसार निर्वाचनका लागि तयार भएको संयुक्त सुरक्षा योजनाले यसै साता अन्तिम रुप पाउनेछ । योजनालाई गृहले अनुमोदन गरेपछि निर्वाचनका लागि नेपाली सेना, सशस्त्र र नेपाल प्रहरीको भूमिका प्रष्ट हुने गृहका एक सहसचिवले बताए ।